En he danevell Mauvais départ, Liza Kerivel a boltred he mamm-gozh, Marie Coïc, a oa bet ganet e 1921. An istor don ha dibaot a zo enkorfet en istor sokial Breizh. Ur vuhez labour a vez kontet gant kizidigezh : hini ur vicherourez er friturioù, eus Douarnenez da Bornizh, a voulc'h a-wechoù kan ar Pennoù Sardin : « Saluez riches heureux, ces pauvres en haillons, Saluez ce sont eux qui gagnent vos millions. » Ar ganaouenn, arouez stourmoù micherourezed ar friturioù, a vez kinniget gant an arzourezed Marie-Aline Lagadic ha Klervi Rivière en o levr Le Chant des sardinières. Kanañ a ra ar Pennoù Sardin, ha kevreañ a reont evit gwellaat o aozioù labour. E 1924 e voe trec'h o harz-labour, hag hen kontañ a ra Anne Crignon en he levr : Une belle grève de femmes.
Gant romantoù e vez kontet istor ar micherourezed e Breizh ivez. E 1981, gant Le Voyage à Paimpol, Dorothée Letessier a daolennas troiad-kuzh Maryvonne, ur vaouez yaouank aet faezh gant he labour en uzin. Kreñv eo he mouezh en arroudenn-mañ : « Ha pep hini d'he bank en-dro. Hor jestroù a ya o-unan. Hor mouezhioù a vez laeret gant safar ar mekanikoù. Finesiñ a reomp, komz hep ar son, jestraouiñ ar silabennoù gant hor muzelloù. […] en uzin en em santer ampechet un tamm bepred, hag aes a-walc'h eo a-wechoù. »
Ur veaj evit tec'hout kuit. Setu ar spi he deus Sylvie Meyer en unangomz Otages gant Nina Bouraoui. Kanañ a ra a-bouez-penn en hec'h oto : « Mont a raen kuit pell, pell eus pep tra. Fell a rae din kuitaat pep tra, leuskel pep tra a-sac'h », a-raok en em sevel : « Sylvie Meyer eo ma anv. Tri bloaz hag hanter-kant on. Mamm da zaou vugel. Dispartiet on diouzh ma gwaz bloaz 'zo. Labourat a ran e ti Cagex, un embregerezh kaoutchoug. O ren rann ar juntañ. N'em eus diagent justis ebet. »
Un istor maouezed o stourm eo hennezh, o klask adkavout lañs tostik-tost ouzh an natur, evel harozez Liza Kerivel e Remonter les rivières, ur romant ranngalonus ha splann : « En em santout a raen dic'houest d'ober an disterañ jestr, ha ken dic'houest all d'ober un dra bennak all eget analiñ ha dianaliñ, an aer but leun ma skevent. Klevout c'hwezh ar mor [...]. »
