Arthur Le Guillou - Mêl-Karaez
Arthur Le Guillou deus Mel-Kerahez, a gont deomp pegen bras oa ker Mel gwechall, ha pegen kreñv ha bev gant foar ar saout, ar skolioù, ar mengleuzioù.
Kavit a-zindan stumm komzet ha stumm skrivet an atersadenn :
Testenn e brezhoneg komzet notennet gant Lors Jouin :
Arthur : A gwel't 'neus an den un tamm deus toud war e buhé hin
Lors : A ya ya ya
Arthur : Ahe vé … 'oan 'hond da gontañ dac'h memes 'pad ...warlerc'h ar brezel Mel-kerahes amañ 'giz-mañ … houm' 'oa ur... ur gêr a 'oa ur bern tud 'ba 'r skol hin … per skol leun derc'hmad … a ya … ha d'ar yaou bep bep pemzekté 'vize foar Mel-kerahes … foar saout paotr paour …ar saout normanted a-giz-se 'vize 'ba Mel amañ re vad da vetag unneg nann nao wagonyad saout 'm'eus gwel't ober 'ba Mel ...nao wagonyad... ha daou gamion 'oa … 'met hain' ur marc'hadour ...m'eus soñj deus koste Gwenngamp ...Kurt 'oa an den … henz ...eñ 'oa un « allemand », Salomon 'vize graet deusañ ha eñ 'na ur c'hamion è ...henz a-c'hiz-se 'brenne ur bern saout … an hain' ell 'm'eus ket re ' soñj deus e ano … eñ 'na ur c'hamion è … set' 'welen . ..'meus gwel't ober … nao wagonyoù saout ha ...ha daou gamion d'ar yaou
Lors : Memes devezh
Arthur : Ya 'ba Mel
Lors : Gast
Arthur : 'ba ' r mare-se Rostren ha Kerahes ar re-he oaint mann da Vel-Kerahes hin … o houm'…houm' houm' 'oa ur foar terrupl 'ba 'r mare-se …ahe 'oa ur bern tud in pansion 'ba 'r skol deus kerahes … deus Karnod surtoud pugur ar mestr-skol an « directeur » eñ 'oa « natif » deus Karnod ya ha 'vize … 'tae tud deus ene in pansion... ' klask e ano 'maon bromen
Lors : Ya
Arthur : Ano ar « professeur » pe ar mestr-skol an « directeur »
Lors : Ya ano ar penn … ar rener
Arthur : Ya ma 'peus c'hoant …a gast … If an Talec 'vize graet deus henzh
Lors : If an Talec
Arthur : « Yves Tallec »
Lors : Ya ya
Arthur : Ya ha deus an dra-se 'c'ha paotr... 'ba 'r mare-se ' gerze an traoù o med
Lors : Ha eñ 'zigase tud deus Karnod
Arthur : Ya ur bern tud d'ar skol in pansion 'ba 'r siminer 'oa neun
Lors : 'Ba ' ?
Arthur : 'Ba ' r siminer
Lors : Sininer ?
Arthur : Ya ha 'ba 'r skol ene 'ma demaret 'ba « trente-huit « pas 'ba « trente-sept « ha 'ba « trente-huit » neun 'oan oet 'sa Sant Lubin neun
Lors : Ya med ma 'oa … ped skol 'oa 'ba …
Arthur : Per skol
Lors : Per skol …
Arthur : Ya
Lors : Set' oa skol ar seurezed... ar frerien
Arthur : Ya
Lors : Ha mod all
Arthur : Ar re all neun 'oa « laïque »
Lors : Skolioù, skolioù publik ?
Arthur : Publik an daou ell
Lors : Un' 'vid ar baotred...
Arthur : Ha un' 'vid ar merc'hed
Lors : A ya
Arthur : A ya
Lors : Med peseurt peseurt mod 'rae ar merc'hed hag ar baotred 'vid 'n 'em … 'n 'em rankontriñ … 'n 'em … bin 'n em gontañ... 'n'em... 'n'em
Arthur : Med ar re-he … pe … 'ba 'r skol
Lors : 'Ba 'r skol pe
Arthur : 'Ba 'r skol 'oac'h ket 'sames hin pe ... a ...nann nann … a 'ba 'r mare-se vize ket merc'hed 'sames 'ga 'r paotred 'ba 'r skol
Lors : Med 'ba pelec'h … 'ba pelec'h 'vize rankontret ar merc'hed
Arthur : A 'ba 'r baloù... amañ 'oa diou sal 'ba Mel-Kerahes ahe 'mañ bravañ re matren 'oa 'ba 'ba 'n departamant ha zur è … un' nê 'zo ahe c'hoazh
Lors : Ha ya, gwel' a ran
Arthur : « L'arc en ciel »
Lors : Ya
Arthur : Med an hain' ell 'oa unan brao è « Moulin bleu »
Lors : « Moulin bleu » ya
Arthur : Ola ha tud 'vize aze 'ba 'r baloù !
Lors : Ha 'ba 'r pardonioù ?
Arthur : Pardonioù 'vize tud ene è hin ...neun 'ba 'r mare-se 'oa tud 'ba 'r vro dre amañ 'giz-mañ neuhe é skarzet an traoù toud bromen... a ya amañ 'neus ket … 'neus ket mann …
Lors : Ha d'ho soñj Arthur pugur c'hwi 'peus … c'hwi ane'ev ar vro 'baoe papred koa 'baoe
Arthur : 'Baoe 'on ganet kazi 'wac'h...
Lors : Ya 'baoe 'baoe 'oc'h ganet … petra 'zo kaoz ...pugur 'michañs 'peus bet soñjet 'ba sé wechoù … petra 'zo kaoz é bet é bet skarzet an dud an dud deus ar vro 'ba ... deus Breizh-Izel
Arthur : A ya me 'vefe bet kontant da c'houd sé c'hoazh !
Lors : Pugur 'michañs 'zo un neubeud tud bennak 'neus bet desidet sé ' us domp nann
Arthur : Zur 'wac'h zur 'wac'h … med me 'soñja din matrese ma 'vefe bet 'vel 'na laret De Gaulle 'vize bet laket hounzh in... in peder – « quatre voies » ma peus c'hoant
Lors : Ya
Arthur : ' Vize bet deut tammoù usinoù ha traoù dre ahe med pugur n'é ket graet ar re-he 'oa aet toud kuit ...'neus ket graet … bon ha amañ 'ba mel-Kerahes amañ 'oa bet … ahe 'oa ur veingleuz da vetag daou c'hant den 'zo bet ' labourad aze ha ' greiz toud … tak … mann 'bet kin
Lors : Ya med 'neus ket gwall bell 'zo 'ma kle'et la 'oa un' … 'oa 'na 'na adtapet ar veingleuz ?
Arthur : Ya bet 'zo bet ahe a-giz-se … klask mein glaz ha traoù ha bet 'z,o bet 'zo mein glaz 'ba 'n douar aze med re ger a gousta mond da glask nê !
Lors : A bon ?
Arthur : Ya 'giz-se 'larant ya
Lors : Ha un' 'lare la, la 'oa leun dour
Arthur : A ya med, o d'af' an dour sé n'é ket ur … sé 'zo moaien skarzañ henzh brao ga' pompchoù 'vel 'zo bromen
Lors : Ya
Arthur : O béo … sé n'é ket start med red é kaout erc'hant d'ober ya
Lors : Pugur mein, mein glaz Mel-Kerahes 'zo ...
Arthur :A hardi, mein glaz, a ya , re re dano, re vrao !
Lors : Brud vad ...
Arthur : O la un difers 'zo 'trede ha neun re an « Espagne » !
Lors : Ya
Arthur : O béo … o béo … ha toud an traoù ell ouian ket peseurt mod é eo an traoù a-mod-se 'greiz toud 'giz-se … an dud ' veve koulz gwechell 'vel raint bromen è...
Testenn e brezhoneg skrivet adlennet gant Francis Favereau :
Arthur : A gwelet en deus an den un tamm diouzh toud war e buhez
Lors : A ya ya ya
Arthur : Aze a vez … e oan o vond da gontañ deoc'h memes e-pad … warlerc'h ar brezel Mel-Kerahes amañ e-giz-mañ … houmañ e oa ur … ur gêr a oa ur bern tud e-barzh ar skol hin pevar skol leun dalc'hmad … a ya … ha d'ar yaou bep ...bep pempzekteiz e veze foar Mel-Kerahes … foar saout paotr paour … ar saout normanted e-giz-se e veze e-barzh Mel amañ re vad da veteg unneg, nann nao vagonyad saout am eus gwelet ober e-barzh Mel ...nao vagonyad … ha daou gamion e oa ...nemed hini ur marc'hadour ...am eus soñj diouzh kostez Gwenngamp … Kurt e oa an den ...hennezh … eñ a oa un « allemand », Salomon e veze graet dioutañ ha eñ en doa ur c'hamion ivez … hennezh ar-c'hiz-se a brenne ur bern saout … an hini all n'am eus ket re soñj diouzh e ano … eñ en doa ur c'hamion ivez … setu a welen … am eus gwelet ober ...nao vagonyoù saout ha … ha daou gamion d'ar yaou
Lors : Memes devezh ?
Arthur : Ya e-barzh Mel
Lors : Gast
Arthur : E-barzh ar mare-se Rostren ha Kerahes ...ar re-se … oant mann da Vel-Kerahes hin... o houmañ ...houmañ … houmañ a oa ur foar terrupl e-barzh ar mare-se … aze e oa ur bern tud e pansion e-barzh ar skol diouzh Kerahes … diouzh Karnod surtoud peogwir ar mestr-skol … an « directeur » eñ e oa « natif » diouzh Karnod ya hag e veze … teue tud diouzh eno d'ar skol e pansion … o klask e ano emaon bremañ...
Lors : Ya
Arthur : Ano ar « professeur » pe ar mestr-skol … an « directeur »
Lors : Ya … ano ar penn … ar rener
Arthur : Ya … m'ho peus c'hoant … a gast … Yves An Taleg e veze graet diouzh hennezh
Lors : Yves An Taleg ?
Arthur : « Yves Tallec »
Lors : Ya ya
Arthur : Ya ha diouzh an dra-se moarvad paotr, e-barzh ar mare-se a gerzhe an traoù, o mes...
Lors : Ha eñ a zegase tud diouzh Karnod ?
Arthur : Ya ur bern tud d'ar skol e pansion e-barzh ar siminer e oa neuze !
Lors : E-barzh ?
Arthur : E-barzh ar siminer.
Lors : Siminer ?
Arthur : Ya … hag e-barzh ar skol eno am boa demaret e-barzh « trente-huit », pas e-barzh « trente-sept », hag e-barzh « trente-huit » neuze e oan aet etrezek Sant Lubin neuze...
Lors : Ya mes ma oa … ped skol e oa …
Arthur : Pevar skol
Lors : Pevar skol ?
Arthur : Ya
Lors : Setu e oa skol ar seurezed … ar frerien...
Arthur : Ya
Lors : Ha mod-all ?
Arthur : Ar re all e oa « laïque »
Lors : Skolioù … skolioù publik ?
Arthur : Publik an daou all
Lors : Unan evid ar baotred...
Arthur : Hag unan evid ar merc'hed
Lors : A ya
Arthur : A ya
Lors : Mes peseurt … peseurt mod a rae ar merc'hed hag ar baotred evis en em ...en em rankontriñ … en em … en em gontañ … en em … en em
Arthur : Mes ar re-se … pe... e-barzh ar skol
Lors : E-barzh ar skol pe...
Arthur : E-barzh ar skol ne oac'h ket asambles hin pe … a … nann nann … a e-barzh ar mare-se ne veze ket ar merc'hed asambles gant ar baotred e-barzh ar skol
Lors : Mes e-barzh pelec'h … e-barzh pelec'h e veze rankontret ar merc'hed ?
Arthur : E-barzh ar baloù … amañ e oa diou sal e-barzh Mel-Kerahes aze emañ … bravañ re marteze e oa e-barzh … e-barzh an departamant ha zur eo … unan anezho a zo aze c'hoazh
Lors : A ya, gwelout a ran
Arthur : « L'arc-en-ciel »
Lors : Ya
Arthur : Mes an hini all e oa unan brao ivez, « Moulin Bleu »
Lors : « Moulin Bleu » ya
Arthur : Ola ha tud e veze aze e-barzh ar baloù !
Lors : Hag e-barzh ar pardonioù ?
Arthur : Pardonioù e veze tud eno ivez hin … neuze e-barzh ar mare-se e oa tud e-barzh ar vro dre amañ a-giz-mañ … neuze eo skarzet an traoù toud bremañ … a ya … amañ n'en deus ket … n'en deus ket mann...
Lors : Ha d'ho soñj Arthur peogwir c'hwi ho peus … c'hwi anavez ar vro abaoe bepred koa abaoe …
Arthur : Abaoe on ganet kazimant awalc'h ...
Lors :Ya abaoe...abaoe oc'h ganet… petra a zo kaoz… peogwir emichañs ho peus bet soñjet e-barzh se a-wechoù ...petra a zo kaoz eo bet … eo bet skarzet an dud … an dud diouzh ar vro e-barzh… diouzh Breizh-Izel …
Arthur : A ya … me a vefe bet kontant da c'houzoud se c'hoazh !
Lors : Peogwir emichañs a zo un neubeud tud bennag en deus bet desidet se a-us deomp nann ?
Arthur : Zur awalc'h ...zur awalc'h ...mes me a soñj din marteze ma vefe bet evel en doa laret De Gaulle e veze bet lakaet hounnez e... e peder – « quatre voies » m'ho peus c'hoant
Lors : Ya
Arthur : 'veze bet deuet tammou usinoù ha traoù dre aze mes peogwir n'eo ket graet ar re-se e oa aet toud kuit … n'en deus ket graet … bon hag amañ e-barzh Mel-Kerahes amañ e oa bet … aze e oa ur vengleuz … da veteg daou c'hant den a zo bet o labourad aze hag a-greiz toud … tak … mann ebet ken …
Lors : Ya mes n'en deus ket gwall bell zo am boa klevet a oa unan … e oa … en doa … en doa adtapet ar vengleuz ?
Arthur : Ya bez a zo bet aze a-giz-se … o klask mein glas ha traoù ha bez a zo … bez a zo mein glas e-barzh an douar aze … mes re ger a goust mond da glask anezho !
Lors : A bon ?
Arthur : Ya, e-giz-se a lareont ya
Lors : Hag unan a lare a … a oa leun dour
Arthur : A ya mes d'afer an dour se n'eo ket … se a zo moaien skarzañ hennezh brao gant pompoù evel a zo bremañ
Lors : Ya
Arthur : O eo ...se n'eo ket start mes red eo kaout arc'hant d'ober ya
Lors : Peogwir mein glas Mel-Kerahes a zo
Arthur : A hardi mein ...mein glas a ya re... re dano, re vrao !
Lors : Brud vad...
Arthur : Ola, un diferañs a zo etrezo ha neuze re an « Espagne » !
Lors : Ya
Arthur : O eo … o eo ...ha toud an traoù all ne ouian ket peseurt mod eo erruet an traoù a-mod-se a-greiz toud e-giz-se … an dud a veve koulz gwechall evel a reont bremañ...