Elisa Le Jeune - Poullaouen

Eliza Le Jeune, deus Poullaouen, a gont deomp un istor fentus, hag ur pennadig kaoz war amzer he bugaleaj.

 

Kavit a-zindan stumm komzet ha stumm skrivet an atersadenn :

Testenn e brezhoneg komzet notennet gant Lors Jouin :

Eliza : O ma Doue, petra 'gontefen dec'h, 'gav dec'h ?

Lors : N'ouzon ket !

Eliza : O hir 'vé lod nê, lod 'vé berr ive, bep seurt mod ...

Lors :Lar un' hir deomp ma peus c'hoant, amzer 'meump, hin

Eliza : Ya ya, ur gamaradez 'ma a vize graet Mari neï, hag un devezh lare din:

-«  A me m'eus bet un hunve drol 'vid noz c'ha ! »

-«  A ya laren deï , petra 'oa digoue'et ganit neuze ? »

-« O laran dit »  lar-hi din «  n'on ket re zur petra 'oa digoue'et » lar din « med un dra bennaket drol m'eus gwelet » lar-hi - « Eu, a bon c'ha, me» lar-hi « 'zo 'n om gavet 'ba ur passage c'ha» lar-hi «  ha m'eus gwelet ar werc'hez» lare-hi.

-« O gast laren-deï, komanset out da welet traoù a-mod-se »

-«  Eo eo lare-hi gwelet m 'eus neï, m'eus ket kaozeet deusouti med gwelet m'eus neï» hag me ' lar deï :

-«  Dleet 'oa dit bet laret d'ar person neuze , laret pa gwelet ar werc'hez ».

Hag oa aet da laret d'ar person, hag ar person c'houle zigati neuze:

-« Petra peus kemeret ar mintin-mañ neuze Mari ? » 

- « O ur bannac'h kafe hag ur bannac'h mik 'barzh », lar

-« A neuze lar ar person deï benn ar wech all po ken 'met lakaad ur bannac'h muioc'h ha c'hwi 'welo 'n aotroù Doue !» 'na laret deï ha na c'hoarz' 'blamour lar mac'had 'na bouleverset neï, un tamm ouiez awalc'h

Lors : Ya emichañs

Eliza : Po ken 'met lakaad muioc'h mik 'barzh 'benn ar wech all ha c'hwi 'welo 'n aotroù Doue 'na laret deï, o ya tammoù tammoù traoù rigolo a-mod-se koa

Lors : Ya ya brao é

Eliza : Ya a ya ma petra 'ri dao 'vé 'n om ziduiñ un tamm hin

Lors : Med dao 'vé !

Eliza : Ya gast ! O gwechall pa vize neuze yaouank vize o tommañ 'ba 'r c'hogn deus noz hag un(an) bennaket ' gomañse ga' ur ribostadenn bennaket, ouiez awalc'h

Lors : Ya

Eliza : Ya ya koulz ar re gozh 'vel ar re yaouank memes mod, ouiez awalc'h ya

Lors : Ha brao 'oa sertanamant

Eliza : A ya just 'wac'h ya

Lors : Un(an) all ouzoc'h ?

Eliza : hin ?

Lors : Un(an) all ' ouzez ?

Eliza : O ma teufe soñj din med pell 'zo m'eus ket bet 'n om intereset, nann, me 'oa leusket kalm koa

Lors : Pa 'oas bet kontet da Boulanger aze pa kontet e galleg ?

Eliza : N'é ket, n'é ket e brezhoneg è

Lors : E brezhoneg

Eliza : O ya e brezhoneg

Lors : A ya

Eliza : Ha se ' zo kaoz Monique lare « Mallozh en Doue n'eus ket den gwelloc'h e brezhoneg 'vid e ouiez ! » lare, nann nann nann me zo ganet 'ba 'r brezhoneg

Lors : Ba ya

Eliza : Me ' oa c'hwec'h vloaz pa oan aet d'ar skol ha ouien ket ur gomz galleg. Petra lare ar re all me ouien mann ebet med benn out bet un neubeud deioù, ouiez wac'h, ar vugale 'n om gav da zeskiñ med ouiemp ket ur poz galleg hin, nann, mamm rae ket è setu a-mod-se ouiez wac'h oa ket bet kaozeet deusoudomp. Kaset oamp da skol 'vid deskiñ ha graet mamp è koa med laret a ran dit ouiemp ket kalz tra pa oamp bet c'hat nann med oamp ket bet pell 'benn 'mamp desket ar galleg aze da heul' ar re all koa ya

Lors : Ha oas ket puniset

Eliza : Bet on bet ur wech on bet puniset med goude me n' om zebrouille... petra ' vize graet deus an dra-se dijà ?

Lors : Ar veuc'h

Eliza : Hin ?

Lors : Ar veuc'h n'é ket ?

Eliza : N'é ket ni mamp «  une pièce... une pièce de monnaie »

Lors : Ar simbol, n'é ket

Eliza : Ar simbol, voilà !  ha hini na nañ deus an abardaez pa vize echuet ar skol eñ 'oa puniset mod all war an deiz 'n om zebrouilles da baseal nañ d'an hini gleves kontañ brezhoneg, 'n om zebrouilles da roiñ nañ dezhañ med ma chome ganit an abardaez pé vize echuet ar skol ben neun vizes puniset ha vizes derc'het war-lerc'h ar re all un tamm

Lors : Hin

Eliza : Vizes derc'het war-lerc'h ar re all !

Lors : A ya

Eliza : Puniset 'ba 'r c'hlas koa

Lors : Ha peseurt punision vize ?

Eliza : O mann -- vize ket mann grave 'bet hin, med derc'het un tamm war-lerc'h ar re all sensément vizemp puniset peogwir kaozeemp brezhoneg ha bremañ 'maint klask lakaad ar vugale da gaozeal brezhoneg ha se 'zo chañchamant hin

Lors : Ha ya ya

Eliza : Hag ezh'mm neuint é peogwir vo kollet «  la langue bretonne » è

Lors : A ya

Eliza : O ya, ezh'mm 'zo d'ober è ya !

Testenn e brezhoneg skrivet adlennet gant Francis Favereau :

Eliza : O ma doue petra a gontefen deoc'h, a gav deoc'h ?

Lors : N'ouzon ket

Eliza : Hir e vez lod anezho, lod a vez berr ivez, bep seurt mod

Lors : Lar unan hir deomp ma peus c'hoant, amzer hon eus, hein

Eliza : Ya ya, ur gamaradez am boa a vize graet Mari anezhi, hag un devezh a lâre din :

- « A, me am eus bet un hunvre drol evid noz moarvat »

- «  A ya a lâren dezhi, petra e oa degouezhet ganit neuze ? »

 -« O lâran dit » a lâr hi din « n'on ket re zur petra a oa degouezhet » a lâr hi «  mes un dra bennaket drôl am eus gwelet » a lâr hi...

 -« Eu a bonn, moarvat... »

«  me a lâr-hi a zo en em gavet e-barzh ur " passage "  moarvat »  a lâr-hi «  ha am eus gwelet ar werc'hez »  a lâre-hi

- «  O gast ! A lâren dezhi, komañset out da welet traoù a mod-se ? »

- « Eo, eo », a lâre-hi, « gwelet am eus anezhi, n'am eus ket kaozeet diouti mes gwelet am eus anezhi » , ha me a lâr dezhi :

- « dleet e oa dit bet lâret d'ar person neuze, lâr ho poa gwelet ar werc'hez ! »  Hag e oa aet da lâret d'ar person hag ar person a c'houlenne diganti neuze «  petra ho peus kemeret 'ar mintin-mañ Mari ? »

- «  O ur bannac'h kafe hag ur bannac'h mik e-barzh »  a lâr.

- « A neuze » a lâr ar person dezhi «  a-benn ar wech all n'ho po ken nemet lakaad ur bannac'h muioc'h ha c'hwi a welo an aotroù doue » en doa lâret dezhi hag en doa c'hoarzhet abalamour da lâret moarvat en doa bouleversert anezhi un tamm, 'ouiez awalc'h !

Lors : Ya emichañs

Eliza : N'ho po ken nemet lakaad muioc'h mik e-barzh a-benn ar wech all ha c'hwi a welo an aotroù Doue en doa lâret dezhi ! O ya tammoù --tammoù traoù rigolo ar mod-se, koa...

Lors : Ya ya, brao eo !

Eliza : Ya a ya ma petra a ri ! Dav a vez en em ziduiñ un tamm hein

Lors : Mes dav e vez

Eliza : Ya gast ! O gwechall pa vijen yaouank 'vije tommed e-barzh ar c'hogn diouzh noz hag unan bennaket a gomanse gant ur ribostadenn bennaket, ouiez awalc'h !

Lors : Ya

Eliza : Ya ya koulz ar re gozh evel ar re yaouank memes mod ouiez awalc'h ya

Lors : Ha brao e oa sertanamant

Eliza : A ya just awalc'h

Lors : Unan all a ouzoc'h

Lors : Hein ?

Lors : Unan all a ouzez ?

Lors : O ma teufe soñj din mes pell a zo n'em eus ket bet en em intereset, nann me a oa lesket kalm koa

Lors : Pa oas bet kontet da Boulanger aze az poa kontet e galleg ?

Eliza : N'eo ket n'eo ket, e brezhoneg ivez

Lors : E brezhoneg

Lors : O ya e brezhoneg

Lors : A ya

Lors : Ha se a zo kaoz Monique a lâre « Mallozh en Doue n'en deus ket den gwelloc'h e brezhoneg evit e ouies » a lâre. Nann nann nann me a zo ganet e-barzh ar brezhoneg !

Lors : Ba ya

Eliza : Me a oa c'hwec'h vloaz pa oan aet d'ar skol ha ne ouien ket ur gomz galleg. Petra a lâre ar re all me na ouien mann ebet mes a-benn out bet un nebeud deizioù e ouies awalc'h, ar vugale en em gav da zeskiñ mes ne ouiemp ket ur poz galleg hein nann ! Mamm na rae ket ivez setu a-mod-se e ouies awalc'h ne oa ket bet kaozeet diouzhomp, kaset e oamp d'ar skol evit deskiñ ha graet hon doa ivez koa mes lâret a ran dit ne ouiemp ket kalz tra pa oamp bet moarvat, nann, mes ne oamp ket bet pell a-benn hon doa desket ar galleg aze da heuliañ ar re all koa ya

Lors : Ha ne oas ket puniset ?

Eliza : Bet on bet ur wech on bet puniset mes goude me en em zebrouilhe... Petra e vize graet diouz an dra-se dija ?

Lors : Ar vuoc'h ?

Eliza : Hein ?

Lors : Ar vuoc'h n'eo ket ?

Eliza : N'eo ket ni hon doa « une pièce, une pièce de monnaie » 

Lors : Ar simbol, n'eo ket ?

Eliza : Ar simbol, « voilà ! » hag an hini en doa anezhañ diouzh an abardaez pa vize echuet ar skol eñ a oa puniset mod-all war an deiz en em zebrouilhes da baseal anezhañ d'an hini a gleves kontañ brezhoneg, en em zebrouilhes da roiñ anezhañ dezhañ mes ma chome ganit d'an abardaez pa vize echuet ar skol bein neuze e vizes puniset hag e vizes dalc'het war-lerc'h ar re all un tamm

Lors : Hein ?

Eliza : E vizes dalc'het war-lerc'h ar re all.

Lors : A ya.

Eliza : Puniset e-barzh ar c'hlas, koa.

Lors : Ha peseurt punision a vize ?

Lors : O mann ne vize ket mann «  grave » ebet hein, mes dalc'het un tamm war-lerc'h ar re all « censément » e vizemp puniset peogwir e kaozaemp brezhoneg, ha bremañ emaint o klask lakaad ar vugale da gaozeal brezhoneg, ha se a zo chañchamant hein ?

Lors : A ya ya

Lors : Hag ezhomm o deus ivez peogwir a vo kollet « la langue bretonne »  ivez

Lors : A ya !

Lors : O ya ezhomm a zo d'ober ivez ya !