Lavar e vefe bet peizanted ruz e Breizh, tost ouzh an tu kleiz pellañ, a vefe kaout kalz a ijin. Met memes tra ez eus bet liammoù gant kalz eus pennoù sindikad ar Paysans-travailleurs (peizanted-labourerien) a ziskoueze hentoù-dall ar modernaat : muioc'h a zleoù atav, sujidigezh ouzh embregerezhioù an agrobouederezh, paourentez. Aet eo en-dro al liamm dre ar Gauche Révolutionnaire (tu kleiz dispac'hel), ur rann eus ar PSU aet war-zu al luskad maoour. E stourmerien o deus skrivet diwar-benn kemmoù ekonomikel al labour-douar ha roet arguzennoù d'ar sindikalourien.
"Faut qu'ça bosse" Pezh-c'hoari gant ar Groupe d'Action Culturelle de Rennes, Roazhon, 1972-1973
Ar pezh-c'hoari Faut qu’ça bosse a ziskouez un talig all er c'hevreoù-mañ. Skrivet eo bet ar pezh-c'hoari oc'h ober monedonea etre pennoù ar Paysans-travailleurs ha rann al labour-douar er GR. Diskouez a ra drouklammoù ha reveulzi ur c'houblad yaouank a beizanted modernaet. Ur strollad graet gant stourmerien ar GR ha tud tost diouzh an Emsav sevenadurel brezhoneger, ha war-lerc'h ur strollad all e Leon ha Kerne, o deus c'hoariet anezhañ e degadoù a barrezioù bihan, pedet gant peizanted sindikalourien anezho pe evit harpañ « kerzhadegoù hir » an hañv a gase studierien ha kêriz yaouank da labourat war ar maez. Da heul kanaouennoù hag ar pezh-c'hoari e veze lañset ur gaozeadenn. Gwelet e veze neuze pegen gwir e oa danvez ar pezh-c'hoari evit ar beizanted deuet da sellet outañ. Ennañ e kavent o buhez hag o fulorioù alies, diskouezet war al leurenn. Eskemmoù birvilh a veze degaset gantañ ivez, pa zeue un dileurierezh a velestrourien eus ur c'hooperativ bras evit ober an dislavar, brouezañ peogwir e veze keñveriet doareoù ar firmoù ha re ar c'hooperativoù, pe c'hoazh peogwir e veze silet er senenn ziwezhañ e oa tost ar justis ouzh ar galloudoù politikel hag ekonomikel, pezh a lakae an doujañs evit an ensavadurioù en arvar.
Gant 10 pe 15 000 den eo bet gwelet ar pezh-c'hoari etre 1972 ha 1975, ha sikouret en deus ouzh ar maezioù da dabutal war cheñchamantoù al labour-douar hag ar sindikadoù. Un ostilh efedus eo bet evit ar studierien « kleizelour » hag al labourerien-douar da eskemm ha da gejañ.
Fotoioù : pezh-c'hoari "Faut qu'ça bosse" - Dastumad prevez an oberour
